Η νηστεία της Σαρακοστής του Πάσχα γνωστής ως Μεγάλης Σαρακοστής κορυφώνεται τη Μεγάλη Εβδομάδα και αποτελεί τη μεγαλύτερη, χρονικά, νηστεία του έτους (48 ημέρες). Υπάρχει μια μικρή μερίδα κόσμου που ξεκίνησε να νηστεύει από την Καθαρά Δευτέρα με την πλειοψηφία να την πραγματοποιεί μόνο τη Μεγάλη Εβδομάδα.
Καλείται συνεπώς ο κόσμος μόλις για πεντέμισι ημέρες να απέχει από τροφές όπως είναι τα ψάρια, το κρέας, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το τυρί και το αυγό. Τρόφιμα όπως το ψωμί και τα προϊόντα του (καθώς και τα υπόλοιπα αμυλώδη τρόφιμα), τα θαλασσινά, το μέλι, η μαργαρίνη, η μουστάρδα, το ελαιόλαδο, οι ελιές, οι ξηροί καρποί, το σουσάμι και τα προϊόντα του (ταχίνι, παστέλι, χαλβάς), το φυστικοβούτυρο, τα όσπρια, η σόγια και τα προϊόντα αυτής, τα λαχανικά και τα φρούτα θα αποτελέσουν το καθημερινό μας διαιτολόγιο. Τρόφιμα που σαφώς δεν μπορούν να μας “χορτάσουν” στο βαθμό που θα έκανε μια αντίστοιχη ποσότητα ψαριού και περισσότερο κρέατος και ουσιαστικά αυτό αποτελεί το “πρόβλημα” για κάποιον που, ακόμα και για αυτές τις πεντέμισι ημέρες, θα δυσκολευθεί να την τηρήσει. Θρησκευτικά, η νηστεία της Σαρακοστής δεν αποτελεί απλά μια αλλαγή και μετάβαση στην…κουζίνα μας από τα κρεατικά και τυροκομικά προϊόντα στα παραπάνω αλλά μια αλλαγή στον τρόπο σκέψης μας και την στέρηση.
Υπάρχουν ομάδες ατόμων που ακόμα και τη Μεγάλη Εβδομάδα δεν πρέπει να νηστέψουν. Άτομα με σιδηροπενική αναιμία ή εκείνα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την πρόσληψη ασβεστίου, που έχουν σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου κτλ. πρέπει να συμβουλευθούν τον Διατροφολόγο τους πριν αποφασίσουν να αλλάξουν το καθημερινό τους διαιτολόγιο.
Τι κερδίζουμε από τη νηστεία
Με συνδυασμούς των παραπάνω τροφίμων κερδίζουμε σε φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά και όσπρια), σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία (μαγνήσιο, φώσφορο, ψευδάργυρο, μαγγάνιο, κάλιο, νάτριο), υδατοδιαλυτές βιταμίνες (βιταμίνη C και βιταμίνες του συμπλέγματος Β από όσπρια, φρούτα, αμυλούχα, λαχανικά) και σε αντιοξειδωτικά (σελήνιο, βιταμίνη Ε, βιταμίνη C από θαλασσινά, ελαιόλαδο, μαργαρίνη, φρούτα, λαχανικά, όσπρια). Από την πλήρη απουσία των ζωικών τροφίμων (κρέας, ψάρι, αυγό, μαγιονέζα, τυροκομικά προϊόντα, αλλαντικά) «κερδίζουμε» σε λιποπρωτεΐνες υψηλής λιποπεριεκτικότητας, κορεσμένα λιπαρά οξέα και χοληστερόλη μια και μόνο τα θαλασσινά και οστρακοειδή περιέχουν υψηλά ποσά αλλά δεν περιέχουν τα κορεσμένα. Οι ζωικές πρωτεΐνες απουσιάζουν αλλά με κατάλληλο συνδυασμό φυτικών τροφίμων μπορούμε να “δημιουργήσουμε” μια πλήρη πρωτεΐνη (πχ φακές με ρύζι, ρύζι με καλαμπόκι). Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο είναι η ρόκα, τα αμύγδαλα, το παστέλι, το τόφου και το γάλα σόγιας ενώ σε σίδηρο οι φακές, η ρίγανη, τα μαλάκια, οι ηλιόσποροι, το κακάο, το θυμάρι και η σπιρουλίνα.
Αποτελεί η νηστεία μιας πρώτης τάξης ευκαιρία να μειωθεί η ολική χοληστερόλη και η ποσότητα των λιποπρωτεϊνών στο αίμα. Με την παρουσία φρούτων και λαχανικών κερδίζουμε σε παρουσία αδιάλυτων φυτικών ινών με συνέπεια την ομαλότερη λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος και ταυτόχρονα κερδίζουμε σε αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Το τελευταίο έχει κύρια σημασία για την λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Από την κατανάλωση θαλασσινών ο οργανισμός «κερδίζει» σε σελήνιο, βιταμίνη Β12, ιώδιο και πολυακόρεστα οξέα χρήσιμα στην αμυντική και καρδιακή λειτουργία μας. Η κατανάλωση ελαιόλαδου βοηθά στην πρόσληψη επαρκών ποσοτήτων βιταμίνης Ε και μονοακόρεστων λιπαρών οξέων. Καθημερινή πρόσληψη ξηρών καρπών (αμύγδαλα, φουντούκια, Godji Berry, ηλιόσποροι, καρύδια, φυστίκια) ενισχύει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος εφοδιάζοντας τον οργανισμό παράλληλα με βιταμίνη Ε, μαγνήσιο, ψευδάργυρο, κάλιο, σίδηρο και ασβέστιο.
Τι πρέπει να προσέξουμε μετά από τη νηστεία
Με το πέρας της νηστείας πρέπει να προσέξουμε να μην…πέσουμε με τα μούτρα στο αρνί, τα εντόσθια, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά, τυροκομικά προϊόντα και τις μπριζόλες γιατί από την μεγάλη και απότομη κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών συγκεντρώνονται σημαντικές ποσότητες αμμωνίας στο αίμα (κυρίως αυτό αφορά εκείνους που ξεκίνησαν τη νηστεία από την Καθαρά Δευτέρα).
Λεοντίου Κωνσταντίνος
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος
